بررسی جایگاه زیبایی‌شناسی در برنامه درسی رشته نقشه‌کشی معماری نمونه موردی: کتاب مبانی هنرهای تجسمی
کد مقاله : 1164-3RDARTCONF (R1)
نویسندگان
کاظم قلیزاده *1، پریسا هاشمپور2
1گروه معماری و شهرسازی، دانشگاه ملی مهارت تهران، ایران
2استاد گروه معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسالمی تبریز، تبریز،
چکیده مقاله
زیبایی‌شناسی یکی از مفاهیم کلیدی در طراحی معماری است که در فرآیند آموزش و خلق آثار معماری نقش اساسی ایفا می‌کند. پژوهش حاضر به بررسی جایگاه مبحث زیبایی‌شناسی در برنامه درسی رشته نقشه‌کشی معماری، بامطالعه موردی کتاب مبانی هنرهای تجسمی پرداخته است. هدف اصلی تحقیق، تحلیل میزان توجه به اصول زیبایی‌شناختی در محتوای کتاب مبانی هنرهای تجسمی برای دانشجویان رشته نقشه‌کشی معماری و ارزیابی نقاط قوت، ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای آن با استفاده از تکنیک سوات است. روش تحقیق به‌صورت توصیفی-تحلیلی بوده و از تحلیل محتوای کیفی برای بررسی مفاهیم زیبایی‌شناسی استفاده‌شده است. داده‌ها از طریق مطالعه منابع مکتوب، مصاحبه هنرآموزان این رشته و بررسی برنامه‌های درسی مرتبط و تحلیل کتاب مبانی هنرهای تجسمی گردآوری‌شده‌اند.نتایج تحقیق مؤید آن است قوی‌ترین جنبه کتاب ازنظر زیبایی‌شناسی، نگاه عینی به زیبایی و تمرکز بر فرم است.
چون هدف کتاب، آموزش اصول اولیه بصری و فراهم کردن درک ساختاری از هنر است، این رویکرد باعث می‌شود دانش‌آموز یا دانشجو بتواند با معیارهایی مشخص، تحلیل و تولید اثر هنری انجام دهد در بخش نقاط قوت کتاب مبانی هنرهای تجسمی از جامعیت نسبی محتوا برخوردار و تأکید بر اصول پایه‌ای زیباشناختی داشته و با ارائه مثال‌های بصری متنوع از موارد مثبت ارزیابی‌شده است. مطالب فاقد پیونده‌ای کافی با مباحث تخصصی زیبایی‌شناسی معماری بوده و در عین کمبود تمرین‌های کاربردی تمرکز بر مطالب تئوری داشته و عدم استفاده از فن‌آوری‌های جدید نیز یکی از نکات ضعف قابل‌توجه است. فرصت‌ها شامل امکان تلفیق این محتوا با دروس تخصصی دیگر و بهره‌گیری از فن‌آوری‌های دیجیتال برای آموزش بهتر هستند. تهدیدهای موجود نیز شامل عدم به‌روزرسانی منابع درسی و کم‌توجهی به رویکردهای نوین زیبایی‌شناسی و کمبود مثال‌ها و مصادیق معماری و خصوصاً زیبایی‌شناسی از دیدگاه اسلام در محتوی درسی این کتاب است.
کلیدواژه ها
تکنیک سوات، زیبایی‌شناسی، مبانی هنرهای تجسسمی، معماری
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی