تحلیل موردی نقش صنایع دستی بومی در آموزش هنر مدارس روستایی شمال خراسان ( ۱۳۹۰ - ۱۳۹۷ )
کد مقاله : 1043-3RDARTCONF (R1)
نویسندگان
علیرضا عزیزی *1، حسین غفاری جوشقان2
1دانشجوی کارشناسی‌ارشد پژوهش هنر، دانشکده‌ی هنر، دانشگاه نیشابور
2معاونت فنی هنرستان کاردانش مهرعظام، ناحیه ۶ آموزش و پرورش مشهد، مشهد، ایران.
چکیده مقاله
میراث فرهنگی، به‌ویژه صنایع دستی، به‌عنوان نمادی از هویت قومی و پیوند اجتماعی، نقشی کلیدی در تقویت فرهنگ جوامع محلی ایفا می‌کند. این میراث می‌تواند بستری ارزشمند برای آموزش هنر و ایجاد ارتباطی عمیق‌تر میان دانش‌آموزان و فرهنگ منطقه فراهم کند. با این حال، کمبود توجه به ادغام هدفمند این ظرفیت در برنامه‌های درسی مدارس، فرصتی مهم برای توسعه فرهنگی و آموزشی را از بین برده است. پژوهش حاضر به تحلیل نقش صنایع دستی بومی در آموزش هنر مدارس مناطق روستایی شمال خراسان بین سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۷ می‌پردازد. این مطالعه به شناسایی و تحلیل تأثیر صنایع دستی بومی بر ارتقای کیفیت آموزش هنر و ارائه الگوهایی عملی برای تلفیق این عناصر در نظام آموزشی متمرکز است. سؤال اصلی پژوهش چنین مطرح می‌شود: چگونه صنایع دستی بومی می‌تواند به‌عنوان ابزاری مؤثر در آموزش هنر مدارس روستایی شمال خراسان به تقویت هویت فرهنگی دانش‌آموزان کمک کند؟ روش تحقیق به‌صورت کیفی و توصیفی-تحلیلی انجام شده است. گردآوری داده‌ها از طریق شیوه‌های کتابخانه‌ای و اسنادی صورت گرفته و ابزار تحلیل شامل چارچوب‌های مفهومی و فرم‌های ساختاریافته برای بررسی منابع مکتوب و محتوای آموزشی مرتبط بوده است. این پژوهش تلاش دارد با ارائه راهکارهایی مبتنی بر تحلیل داده‌ها، نقش صنایع دستی بومی در ارتقای آموزش هنر و حفظ هویت فرهنگی دانش‌آموزان را تبیین کند. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که گلیم‌بافی، به‌عنوان یکی از صنایع دستی بومی شمال خراسان، تأثیرات قابل توجهی بر تقویت مهارت‌های هنری، خلاقیت، و هویت فرهنگی دانش‌آموزان مدارس روستایی دارد. این هنر با ایجاد پیوند میان مفاهیم آموزشی و زندگی روزمره، درک عمیق‌تر مفاهیم هنری را تسهیل کرده و از طریق فعالیت‌های گروهی، مهارت‌های اجتماعی و تعاملات دانش‌آموزان را بهبود بخشیده است. همچنین، گلیم‌بافی نقشی کلیدی در انتقال ارزش‌های فرهنگی و حفظ میراث بومی ایفا می‌کند.
کلیدواژه ها
آموزش هنر، شمال خراسان، صنایع دستی بومی، مدارس روستایی، میراث فرهنگی، هویت فرهنگی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر